Soms kan ik mij vermaken met de gedachte dat U op zeker moment mogelijk hetzelfde aan het doen bent als ik. Zelfde tijd, zelfde handeling, andere plaats, om zo te zeggen.

Het zal welzeker ooit voorgekomen zijn dat U bijvoorbeeld een boterhammetje smeerde terwijl ik met precies hetzelfde bezig was. Of dat U niet de enige was bij wie de tranen in de ogen sprongen omdat U Uw hoofd aan een openstaand keukenkastdeurtje stootte. Of dat wij simultaan ergens op het grote boze internet eenzelfde postje lazen. Dat ik aan U dacht en U aan mij. U kunt ongetwijfeld nog wel andere exempelen verzinnen. Wellicht was U ooit bezig met zaken die het daglicht niet kunnen verdragen, terwijl ook ik .. nu ja, dit laatste is eigenlijk een slecht voorbeeld, daar ik zulks natuurlijk nooit doe. Daarin staat U dus alleen.

Minder grappig wordt het wanneer deze gelijktijdigheid niet min of meer alledaagse handelingen betreft, doch gewichtiger zaken. U heeft misschien wel eens gehoord van de slepende en slopende strijd die de twee wiskundige giganten Newton en Leibniz met elkaar voerden. Ergens in de zeventiende eeuw ontwikkelden zij onafhankelijk van elkaar de differentiaal- en integraalrekening. Het was vanzelfsprekend de eer van beiden te na om de ander een veer tussen de billen te prikken. In plaats daarvan werd er wederzijds van plagiaat beticht.

Toch is het gegeven dat twee mensen op hetzelfde moment en volledig onafhankelijk van elkaar iets nieuws bedenken verre van denkbeeldig. De geschiedenis kent wel meer voorbeelden. Ideeën plegen namelijk in de lucht te hangen. Ze worden door de met enige serendipiteit begiftigde mens zomaar geplukt. En die mens hoeft natuurlijk helemaal niet uniek te zijn.

De gedachte dat ideeën als een soort golven de ether doorkruisen deed mij enige tijd geleden grijpen naar soldeerbout en printplaat. Het is immers domweg een kwestie de juiste ontvanger te bouwen, waarna men na het instellen van de correcte frequentie de vernieuwende gedachten door een luidsprekertje kan horen klinken. Ik wil er even vanaf zijn wie deze ideeën nu uitzendt, misschien heeft U daar zelf wel enige denkbeelden over.

Waarom vertel ik U dit nu, terwijl ik nog niet eens klaar ben met het bouwen van mijn radiootje? Welnu, ik ben als de dood dat er op dit moment ook iemand anders bezig is met precies hetzelfde, en wilde daarom bij deze mijn oorspronkelijkheid even veilig stellen. Dat U in ieder geval maar weet dat ik de eerste ben.

Ik mag hopen dat dergelijke conflicten over het al dan niet de eerste zijn na mijn uitvinding definitief tot het verleden behoren.

  1. Mijnheer Lijstje zegt op 28 november 2003:

    mIKe, even een vraag vooraf. Ik ben wat in de war gebracht want ‘serendipiteit’ is toch iets anders dan wat jij hier beschrijft? Voor zover ik weet, is het een ontdekking/uitvinding doen, terwijl je naar iets anders op zoek was. Ik meen mij te herinneren dat pasteuriseren een goed voorbeeld is. De ontdekker was eigenlijk op zoek naar iets anders, als ik me niet vergis.

  2. mIKe zegt op 28 november 2003:

    Waar ik wat die serendipiteit betreft juist op doel, Mijnheer Lijstje, is het in de lucht hangen van ideeën. Het idee ‘is’ er ergens al, alleen de mens kent het nog niet. Iemand die serendipiteit bezit heeft een soort antenne voor deze ideeën.

    U heeft volkomen gelijk als U zegt dat het eigenlijk ontdekkingen betreft waar in eerste instantie niet naar gezocht werd. Maar dat maakt het in mijn ogen juist nog fascinerender.

    In hoeverre Newton en Leibniz last hadden van serendipiteit is wellicht een minder interessante discussie. Het is de gelijktijdigheid van hun ontdekking die mij trof. Blijkbaar hing het idee bijzonder prominent in beider lucht.

  3. Mijnheer Lijstje zegt op 28 november 2003:

    Oke, snap ik het goed als ik zeg dat de ideeen klaar staan om ontdekt te worden en dat ze als het ware niet kunnen wachten? Dat ze denken, ik wil nu ontdekt worden! Dat de Almachtige Ideeen Supervisor zegt: “Ja, maar, Louis Pasteur is met iets heel anders bezig dan waar jij voor staat! Dat gaat niet!” En dat Het Idee denkt, barst maar, ik ga toch, en dat ie in de armen van Louis Pasteur springt, zogezegd?

  4. mIKe zegt op 28 november 2003:

    Zo is het maar net, Mijnheer Lijstje.

    Soms is de tijd gewoon rijp voor een idee, en wordt het onherroepelijk geboren. Daar doet de Almachtige Ideeën Supervisor niets aan.

    Het merkwaardige is nu dat dit nogal eens op één en hetzelfde moment op verschillende plekken gebeurt. En dan heb ik het toch over één idee.

    Een Braziliaan gaat bijvoorbeeld opeens een lichtje op. Zo ook een Australiër. En dan blijkt dat hetzelfde lichtje te zijn. Ik vind dat hoogst merkwaardig.

  5. Inge zegt op 28 november 2003:

    Het doet een beetje denken aan ‘synchroniciteit’ (C.G. Jung).

  6. Mijnheer Lijstje zegt op 28 november 2003:

    Toch vind ik dat u het over iets anders hebt dan serendipiteit, maarrrr iets wat veel interessanter is dan serendipiteit.

    Ik heb Bureau Lijstje opdracht gegeven hierover na te denken, misschien dat ze met iets substantieels komen en dan zal ik het hier laten weten.

  7. Mijnheer Lijstje zegt op 30 november 2003:

    mIKe, iemand probeerde me eens uit te leggen dat ‘gelijktijdigheid’ geen betekenis meer heeft als de objecten heel ver van elkaar verwijderd zijn. Omdat het niet meer meetbaar zou zijn, relativiteitstheorie etc. Ik wilde niet echt aan het idee, maar goed, hij zal wel gelijk hebben gehad. Kun je hier iets zinnigs over zeggen, misschien het mij zelfs uitleggen?

    En wat heeft dit voor consequenties voor jouw verhaal hier?

  8. mIKe zegt op 30 november 2003:

    Mijnheer Lijstje, U ziet dat wij langzaam afdwalen, en op onderwerpen komen die ik in eerste instantie helemaal niet aansneed. Natuurlijk had ik dit al lang voorzien, en gaf ik dit stukje daarom in al mijn wijsheid de titel ‘serendipiteit’ mee. Ik hoop dat U nu begrijpt.

    Wel ben ik van mening dat wij de relativiteitstheorie op dit moment beter even laten rusten, want zodra er geen sprake is van extreme grootheden doet deze theorie niet heel erg ter zake. Mag ik dat dus voor een andere keer reserveren?

    Ik denk dat gelijktijdigheid voor ons wel degelijk een zeer reëel verschijnsel is. Denk aan dat boterhammetje smeren, bijvoorbeeld. U doet het soms terwijl ik het ook doe. En iedere ochtend doen miljoenen mensen het tegelijkertijd. Dat smeren dus. Of tanden poetsen, bijvoorbeeld. En nog wel meer dingen. U wilt toch niet zeggen dat dit niet tegelijkertijd gebeurt?

    Wellicht moest ik overigens ook Jung er maar eens op na lezen. Naast serendipiteit is synchroniciteit toch ook wel een heel mooi woord.

  9. Mijnheer Lijstje zegt op 1 december 2003:

    mIKe, wil je wel geloven dat ik precies hetzelfde dacht!

  10. ad zegt op 6 juni 2006:

    Vreemde discussie. Iemand legt serendipiteit uit, en lijkt zich te vergissen, eigenlijk synchroniciteit te bedoelen. later lijkt alles weer ironisch te zijn, heeft hij het door maar lijkt een diepere laag aan te willen boren en anderen op het verkeerde been te zetten. Met respect , lijkt me een poging om werkelijke diepgang te willen ontlopen door vaag gemanipuleer.

  11. Tim zegt op 16 december 2006:

    Nu lees ik deze discussie zo’n drie later en moet ik Ad toch echt gelijk geven; vreemde discussie. Ook erg egocentrisch, zeker als je jezelf m-IK-e noemt. jammer, omdat het onderwerp wel heel interessant is. Lees the hundredth mokeys maar eens of werk van Lyall Watson. Die waren jullie al ruim 30 jaar voor.

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *