Ik ben ten dode opgeschreven.

Dat U daarin niet van mij verschilt maakt het allemaal niet minder dramatisch. Eenmaal geboren wacht onherroepelijk de dood. Ik moet de eerste nog tegenkomen die op die regel uitzondert. In mijn ogen voedt dit besef van vergankelijkheid de zucht naar eeuwigheid, al is ze maar plaatsvervangend: ook al ga ik dood, er moet toch iets zijn dat dat niet doet, iets dat er altijd is geweest en altijd zal zijn, het Absolute zogezegd.

De wereld is toch wel méér dan een zichzelf vernietigende afgrond?

Ofschoon ik dit Absolute nauwelijks anders kan verwoorden dan dat ik nu doe, weet ik vrij zeker dat U voelt waarover ik het heb. Taal houdt nauw verband met de wereld om ons heen, die zich in alle bedrieglijkheid en eindigheid aan ons openbaart, en ik vind het daarom niet gek dat we het Absolute slechts intuïtief kunnen ervaren, dat we er weinig concreets over kunnen zeggen. Het feit dat U en ik, twee eilandjes, dit gevoel delen – toch? – maakt het Absolute bijna écht.

Waar de directe aanpak tekortschiet – ‘het onbenoembare’ laat zich zelfs niet als zodanig betitelen, alleen al omdat zij daarmee benoemd zou worden -, biedt de indirecte nog enig soelaas. Een tekst of gedicht kan van een Schoonheid doordrenkt zijn die het Absolute welhaast tastbaar maakt. Max Bruchs Kol Nidrei eveneens.

Het lijkt wat flauw om een woord als Schoonheid van een hoofdletter te voorzien, maar ook hier veronderstel ik Uw begrip. Hoewel Schoonheid zich niet nader laat duiden, heeft het leven zonder haar geen kleur. En ik wéét gewoon dat U, net als ik, met zwart-wit geen genoegen neemt.

Van hetzelfde kaliber als Schoonheid zijn Goed en Kwaad. Alvorens U nu meteen in de pen klimt en stelt dat de wereld in essentie moreel indifferent is, laat mij U zeggen: dat weet ik. Waar ik op doel is een zeker gevoel van rechtvaardigheid dat het wetboek ontstijgt. Als U van Uzelf niet voelt wat Goed is, dan denk ik dat U ook het Schone niet ziet.

Omdat Goed en Kwaad zich zomin als Schoonheid eenvoudig concreet laten maken vind ik een term als ‘moreel esperanto’ op z’n zachtst gezegd nogal ambitieus. De heer Cliteur, die ooit met genoemde uitdrukking op de proppen kwam, zou ik willen vragen hoe de vertaling van Goed dan wel niet luidt. Me dunkt dat ook hij moet zwijgen waarover hij niet spreken kan.

Natuurlijk is het niet Goed als U mij doodt. Maar sterven doe ik toch.