De eerste verdieping van het pand dat ik bewoon herbergt de woonkamer en dat wat met gepaste trots de ‘bibliotheek’ genoemd wordt. Na een nogal ingrijpende verbouwing – lange tijd heb ik overal gewoond, behalve in de woonkamer – zijn de stofwolken inmiddels neergedaald en opgezogen. De laatste klus voltooide ik onlangs: het vullen van de gloednieuwe boekenkast. Weinig zaken zijn zo fijn als dat!

Nadat ik uit alle hoeken van het huis boeken verzameld had, begon ik met ordenen. Vaak bleef ik ergens steken, overvallen door zoete herinneringen. Zo vond ik tussen de jeugdboeken een werkelijk stukgelezen exemplaar van Tobbejas, een vrij obscuur meesterwerk van Riwka Bruining. Als er één boek is dat tijdens mijn jonge jaren een verpletterende indruk heeft gemaakt, dan dit. Meer nog dan Pluk.

Zoals de achterkant van het boek het samenvat: “Geweldig veel mensen vinden Tobbejas een verschrikkelijk stout jongetje. Misschien is hij dat ook wel, maar àls dat zo is, dan weet hij daar zelf niets van. Immers: van stoutheid heeft Tobbejas geen weet. Dat bepalen de grote mensen. Zorgeloos rent hij door het leven. Hij houdt van alles en iedereen. Van poezen, honden, muizen, van zijn oma en van de kluizenaar.”

Wat mij vooral is bijgebleven is het rapport van Tobbejas. Ergens in het begin van het boek wordt Tobbejas van school gestuurd, omdat hij onwaarschijnlijk slechte cijfers haalt:

“Dag meester Dekema”, zei de vader van Tobias.
“Dag vader van Tobias”, zei meester Dekema. “Hier is het rapport van Tobias.”

Rekenen 0
Tekenen 0
Geschiedenis 0
Aardrijkskunde 0
Lezen 0
Vlijt 0
Gedrag 1+

“Gedrag had ook een nul kunnen zijn,” zei meester Dekema, “maar één keer was het niet zijn schuld, dat er sneeuwballen op de kachel sisten, en die plus is te danken aan mijn vriendelijke hart.”

Vervolgens beleeft Tobbejas allerlei fantastische avonturen, waarbij hij er blijk van geeft helemaal niet zo dom te zijn als dat er werd verondersteld. Misschien raakte het boek mij vooral wel, omdat ik eigenlijk Tobbejas had willen zijn.

Het is wat mij betreft echter compleet anders gelopen. Mijn rapporten stonden, in tegenstelling tot die van Tobbejas, vol met onwaarschijnlijk hoge cijfers. Maar de avonturen die ik heb beleefd waren lang niet zo fantastisch als die van hem, en blijk geven van mijn slimheid doe ik slechts zeer sporadisch. Getallen zeggen dus niets, maar een boek als ‘Tobbejas’ alles. Mocht U er ooit per ongeluk tegenaan lopen, leest U het dan. Spijten zal het U niet.

  1. wiro zegt op 30 oktober 2005:

    De slimmere mensen denken te veel, denk ik wel eens.

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *