“Ik heb het altijd al jammer gevonden dat rood licht een grotere golflengte heeft dan groen.”
“Nou, daar heb ik dus nog nooit last van gehad. Wat zit U dwars?”
“U bent bekend met de heer Doppler en zijn effect?”
“Had dat niet iets te maken met brandweerauto’s?”
“En met stoplichten.”
“Stoplichten?”
“Inderdaad. De golflengte van het licht dat een stoplicht verlaat wordt kleiner voor diegene die het stoplicht met grote snelheid passeert.”
“Dus als ik het goed begrijp dan wordt rood licht vanzelf groen als ik er maar hard genoeg doorheen rij?”
“Volkomen juist. De heer Doppler heeft dit grapje ooit verzonnen, en alle stoplichten vonden dat zo leuk dat ze besloten het spel mee te spelen.”
“En een stoplicht dat groen is, dat wordt in dat geval toch hopelijk niet weer rood?”
“Geen zorgen. Dat is onmogelijk.”
“Prachtig!”
“Maar neen, het is triest. Dat de ontwerper van het stoplicht hier nooit over heeft nagedacht is treurig. Hij had eenvoudigweg rood en groen om moeten draaien, om wegpiraten op deze manier niet in de kaart te spelen. Nu is het te laat. Dit krijgen we nooit meer teruggedraaid.”
U mag weten, dat ik, na mijn eerdere avonturen met d’n voiture, morgen blijgezind met een nieuw exemplaar vanaf de dealer een stoplicht naderen zal. Ik zal stoppen voor rood, heb ik nu reeds besloten. En niet alleen omdat ik vermoed dat de flitspaal, die zich bij het stoplicht bevindt, nog nooit van Doppler heeft gehoord.
_mikzlog
Briljant mIKe!
En als je heel snel optrekt, heb je ook gelijk dat handige systeem dat ze in Duitsland hebben nl dat het stoplicht van rood via oranje naar groen gaat!
Ik heb alleen een fiets, denk je dat het daar mee lukt?
Berekeningen wil ik zien!! Harde cijfers! Hoe hard moet ik gaan om deze kleurwisseling te bewerkstelligen?
Overigens (1) lijkt het me vrij nutteloos. Voor zover ik me kan herinneren kan het Dopplereffect mbt geluid op twee manieren plaatshebben: de geluidsbron beweegt langs de waarnemer of de waarnemer beweegt langs de geluidsbron (of beide, maar dat laat ik even buiten beschouwing). De waarnemer neemt tengevolge van de beweging een frequentieverandering waar.
Als u voorbij het stoplicht beweegt neemt u en u alleen de kleurverandering waar. Probeer dat maar eens hard te maken tegenover de politie. Of het verkeerslicht beweegt voorbij de waarnemer: in dat geval neemt een ieder in de nabijheid van de waarnemer de kleurverandering waar, maar door een bewegend verkeerslicht rijden lijkt me een overtreding waar Veilig Verkeer Nederland nog geen regelgeving over heeft.
Overigens (2) wil ik nog mail van u. Maar dat terzijde.
Op speciaal verzoek:
De verhoogde frequentie f’ die bij hoge naderende snelheid wordt waargenomen, verhoudt zich als volgt tot de werkelijke frequentie f:
f’ / f = sqrt( ( c + v) / ( c – v) )
waarbij c de lichtsnelheid is en v de snelheid van de automobilist (of fietser, zo U wilt).
Omdat de golflengte l gelijk is aan (c / f), is (f’ / f) gelijk aan (l / l’).
En dus volgt er uit de formule, wanneer men bedenkt dat rood licht een golflengte heeft van om en nabij de 650 nm en groen 530 nm, dat:
( 650 / 530 ) ^ 2 = ( c + v )( c – v )
waaruit eenvoudig volgt dat v = 0,2 * c, zodat U zult moeten doortrappen totdat U een snelheid van éénvijfde maal de snelheid van het licht heeft bereikt, ruwweg zo’n 60.000 km/s. Of Mijnheer Lijstje’s fiets dit aankan weet ik niet.
Wat die politie betreft, dat ben ik met U eens. De flitspaal die controleert op door-rood-rijders is wat dat betreft dus inderdaad niet te bedotten.
Maar wat een prachtig beeld, een wereld vol bewegende stoplichten!
Even een terzijde: ik herinner me nog van mijn rij-examen dat het uitdrukkelijk ‘verkeerslichten’ zijn en geen stoplichten. Je ziet dit toch steeds terugkomen in het dagelijkse taalgebruik. Het zijn natuurlijk niet alleen stoplichten maar net zo goed ‘doorrij-lichten’. Maar goed, dit even terzijde.
Ik heb toevallig net een nieuwe achter-buitenband om mijn fiets gegooid, dus ik kan het mooi eens even testen. 60 000 km/s klinkt wel erg veel, zelfs voor een Union Safari.
Als die Union zijn achternaam waarmaakt is hij vooral traag, hittevast, bestand tegen ruw terrein en leeuw- en girafproof. Me dunkt dat je van een safari met 60.000 km/s weinig oppikt; of het moest, zoals we nu weten, een fenomenale kleurverandering bij al het gedierte zijn.
Wat me doet afvragen: in theorie moet het toch mogelijk zijn een globale samenvatting te maken van het scala aan kleuren dat de mens heeft, dat ‘om te Doppleren’ en zodoende te weten hoe die flitspaal (en de nabije weggebruikers) de voortzoevende wegpiraat waarnemen. Ik weet: die gaat te snel om überhaupt te kunnen worden waargenomen, maar ik zei al, ‘in theorie’…
De wegrazende wegpiraat zal voor ons dus aan een roodverschuiving onderhevig zijn, in tegenstelling tot de naderende Hulk.