Eigenlijk heb ik het niet zo op het uit de sloot halen van oude koeien, maar toen ik zojuist langs een sloot liep waarin een koe op leeftijd lag werd ik plotsklaps door medelijden overmand, en deed ik toch alleszins een poging. Al doende vroeg ik mij af hoe dat koebeest daar in eerste instantie was beland, en voor ik het wist speelde zich in mijn hoofd een discussie af die men in iedere inleiding tot de psychologie terug zal kunnen vinden.
De koe zal wel geschrokken zijn, zo dacht ik. Misschien van een harde knal. En door de schrik zal ze de sloot ingedoken zijn. Maar het kan natuurlijk ook anders, weersprak ik mijzelf. De koe kan door de knal als in een reflex de sloot in gerend zijn, en daarna pas beseft hebben dat ze geschrokken is. De vraag is, met andere woorden, of een zekere gebeurtenis eerst tot een fysieke reactie leidt en vervolgens tot een mentaal besef, of andersom. Dit onderscheid, dat eeuwen geleden al gemaakt werd, is tekenend, en wellicht interessanter wanneer toegepast op mensen in plaats van op koeien, omdat het antwoord op de vraag of een koe überhaupt beseft dat ze is geschrokken vrij lastig te achterhalen is.
Vertaald naar een menselijk voorbeeld, en het voorgaande stukje indachtig, dringt zich onmiddellijk de vraag op of U, wanneer U mij ziet, direkt een fysieke reactie ervaart of pas nadat U beseft dat ik niet te versmaden ben.
Veelal wordt de mens gezien als wezen waarbij het denken wel degelijk voorrang heeft op het handelen. Dat ik persoonlijk bij een enkeling hier mijn vraagtekens bij zet doet nauwelijks ter zake. Nauw verwant aan deze materie is de ervaring die U al dan niet bezit. Is Uw geest gekleurd door eerdere ervaringen, dan zal de reactie daar wellicht van afhankelijk zijn.
En nu we toch het smalle, op kouwe grond gelegen pad der psychologie bewandelen kunnen we net zo goed naar de oorsprong gaan, en ons de vraag stellen of een mens ongekleurd en dus als onbeschreven blad geboren wordt. Het is een oude koe, ik weet het, maar ik had U al verwittigd dat ik haar uit de sloot aan het halen was.
Is de mens namelijk van oorsprong een onbeschreven blad dan rust er op Uw en mijn schouders een levensgrote verantwoordelijkheid. Immers, met ieder stukje dat ik schrijf kras ik indrukken op het deels blanco wastablet dat U feitelijk bent. Hetzelfde geldt voor U met Uw reacties richting mij. Ik beïnvloed U, en U beïnvloedt mij.
Geen idee waarin dit ontaarden zal. Misschien moesten we maar eens een plannetje maken.
_mikzlog
mIKe, even voor mijn begrip: ik heb je schrijven heel snel doorgelezen ivm grote concentratieproblemen, maar heb je het hier over het “Nature versus Nurture” debat?
Ik hou niet van psychologie. Wil gewoon weten of (en zo ja hoe) die ouwe koe uit die sloot is gekomen ?
Onder andere, mijnheer Lijstje. Een enkele maal zint het mij het een en ander nogal barok op te schrijven. Zo ook ditmaal. Mogelijk verg ik teveel van U als lezer, of in dit geval van Uw concentratievermogen, mogelijk is bovenstaand stukje domweg niet te pruimen.
En dit grijpt dan ook weer terug op de strekking van het stukje. Namelijk, hoor ik van U dat ik onbegrijpelijk schrijf, dan pas ik wellicht, al is het maar onbewust, mijn schrijfstijl aan. Moet ik natuurlijk niet doen, maar goed, ik ben ook niet ongevoelig voor wat de mens met het luisterend oor (of oog) mij vertelt.
In hoeverre word ik dus door U opgevoed (nurture), of ben ik authentiek (nature), dat is eigenlijk de vraag.
Ziedaar de oude koe in vol ornaat uit de sloot, mijnheer Rik van der Helm.
Ik ben van mening dat de mate waarin je je laat beïnvloeden een keuze is die je zelf kunt maken. Zo kun je ervoor kiezen om wel of (vrijwel) geen waarde te hechten aan reacties, opmerkingen, commentaar of gebeurtenissen.
In sommige gevallen is het echter lastig tot vrijwel onmogelijk om je geheel niet te laten beïnvloeden. Dit geldt met name voor nare gebeurtenissen. Toch ben ik van mening dat je ook dan de keuze hebt om bij de pakkeneer te gaan zitten of het gebeurde te accepteren en je er overheen te zetten.
mIKe, U zit met uw schrijfstijl ergens tussen Barok en Rococco zou ik willen zeggen, af en toe zelfs ‘Sturm und Drang’!
Wat uw onderwerp betreft: kent u het verhaal van de tweeling die op jonge leeftijd gescheiden werd en waarvan de ene in Nazi-Duitsland werd opgevoed en de ander in een Joodse familie in Argentinie, twee nogal verschillende werelden zeg maar, en die besloten dat ze elkaar na 40 jaar wilden ontmoeten, dat ook deden en toen een paar verbluffende ontdekkingen deden?
U verwijst met Uw laatste opmerking het onbeschreven blad naar het Rijk der Fabelen, neem ik aan, Mijnheer Lijstje?
Nou naar het Rijk der Fabelen, misschien de Orde der Fabelen, verder zou ik niet willen gaan:
Gezien op TV, een serieuze documentaire.
De tweeling ontmoette elkaar en ontdekte dat ze exact hetzelfde type shirt aanhadden en dat ze beide hetzelfde grapje bedacht hadden, nl wanneer ze in een lift stonden met andere mensen, net doen alsof de lift kapot was zodat iedereen zich kapot schrok. Of was het nou een bepaald geluid maken waarvan iedereen schrok? Ik weet het niet meer. In ieder iets met een lift. Het was niet zo dat ze dat als kind al bedacht hadden. Dit zou ervoor pleiten dat ‘nature’ bepaalt hoe je later wordt.
Maar aan de andere kant moet ik wel constateren dat mijn opvoeding een grote stempel op me gedrukt heeft.
Laten we zeggen: het is een combinatie!!! Een compromis!
Maar waarom wilt u dat eigenlijk weten, mIKe, en nu dat ik u het juiste antwoord gegeven heb, kunt u er misschien voor betalen? Ik verdien namelijk geen rooie eurocent. Als dit zo doorgaat ben ik in ‘no time’ straatarm. Ik kan u mijn bankrekeningnr wel even mailen. In ruil voor een kleine meerprijs geef ik meer voorbeelden die dan wel de nurture visie dan wel de nature variant ondersteunen. Geheel naar wat u wilt horen. Dit is een principe dat wel door veel waarheidsvertellers wordt gehanteerd. Ik wilde daar ook maar eens een graantje van mee pikken. U bent de eerst die er van mag profiteren.
Oh ja, weet u wel wat overdag inbellen tegenwoordig kost? Bijna 5 gulden per uur. Ik heb Zonnet Broadband Family aangevraagd maar ik wacht al weken en hoor maar niets. En nu ga ik eens even mijn cavia jennen. Die kan er niet tegen als je hem met een strootje kietelt.
Kijk, dat is ‘m.
Daar is geen ‘versus’ maar een ‘en’.
Wat bedoelt deze Willem in vredesnaam? Ik hou wel van hermetische teksten maar het moet verdorie niet te erg worden.
Geen nature versus nurture, maar nature en nurture.
Oh, dank je Rosaliek. Sorry Willem. Ik moest maar eens gaan slapen.
Onbeschreven
Mijnheer Lijstje die zijn cavia gaat jennen… soms moet je wel een blanco blad zijn om niet in verwarring te geraken door eerder geschreven woorden.
Nature !!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Op 10 maart plaatste ik op nederlands.nl een stukje met de titel “tabula rasa”. Wellicht levert dat stukje een nuttige bijdrage aan deze discussie.
Daarna ben ik een discussie begonnen op filosofie magazine onder de titel “biologisch bepaald gedrag”. Maar die discussie is gestrand in spirituele toestanden.