U heeft eigenlijk al een tijd weinig van mij gehoord. Laatst stond ik daar even bij stil. Niet bij het feit dat U het zonder mij heeft moeten stellen, mocht U dat überhaupt al zijn opgevallen, maar bij het begrip tijd. Anders dan ik, die immers stil stond, ging de tijd gewoon door.
Logisch, dacht ik nog. De tijd mag dan enigszins ongrijpbaar zijn, hij is vrij eenvoudig indirect te ervaren. Wanneer er iets gebeurt, waar dan ook, sleept de tijd zich automatisch voort. Zonder tijd geen beweging. En, om mij heen bewoog er genoeg.
Zo vanzelfsprekend als het mij in eerste instantie voor kwam, zo verwarrend werd het toen ik besefte dat de tijd zich niet manifesteert wanneer er van beweging geen sprake is. Wat nu als niet alleen ik maar alles en iedereen ‘even’ stil zou staan? Dan zouden we onherroepelijk in een tijdsvacuüm terechtkomen. Dan is er geen tijd meer. Kom daar maar eens uit. De tijd kan natuurlijk nooit tijdelijk stil staan. En dus zou de wereld voor altijd bevroren blijven in één moment.
Eenmaal doordrongen van het gevaar om zomaar ergens bij stil te staan, zette ik mij achter het toetsenbord. Er moest iets gebeuren. Geschreven moest er worden, wat dan ook. En met het gevoel een significant steentje bij te dragen aan het voortbestaan der mensheid tikte ik in wat U net las.
_mikzlog
Ha mIKe. welkom terug!
Ik stelde me jaren geleden (vermoedelijk) al wel eens voor dat de tijd even terug zou lopen en dan ineens weer vooruit. Volgens mijn gedachtengang zouden we het niet merken, want alles zou terug gaan, dus ook onze ervaringen en bewustzijn. Ik weet niet of deze redenering klopt echter….
Hoe je ’t ook wendt of keert, dit blijft een meta-postje.
Maar dan wel van het type mIKe.
http://www.stoethaspel.com/index.php?itemid=149
bij het herlezen van dit werk moest ik toch aan u denken, tijd of geen tijd. Heeft u nog de tijd gevonden tot lezen, heer mIKe?
De crux zit ‘m in het feit dat er wel iemand controle moet uitoefen over die tijd. Een soort superuser die ’tijdelijk’ de tijd uitschakelt, zoals hij een stroomgroep uitschakelt.
Pfoe hee, dit was net op tijd dan.
@Mijnheer Lijstje: Altijd goed van U te horen! Dank voor Uw welkom, alsook voor Uw intrigerende theorie. Daarop voortbordurend: wie zegt dat we niet in een loopje zitten? Misschien heeft U Uw leven inmiddels al wel duizend keer geleefd, maar weet U daar niets van doordat U telkens met een schone lei begint.
@Willem: Niks mis met meta-postjes op z’n tijd, toch?
@stoethaspel: U is een pracht van een kontje, mijn waarde. Zo U aan mij dacht tijdens het lezen, dacht ik aan U.
@bicat: De superuser waar U op doelt, de een noemt hem God, de ander root, doet dat dan natuurlijk wel in zijn eigen tijd. Zoniet, dan stuiten we op een vervelende paradox.
@KatYo: Dat U het maar weet.
> dan stuiten we op een vervelende paradox
Ik hoorde/zag laatst in een film/serie/op TV de volgende one-liner:
Kan Jesus en burrito zo heet maken dat hij hem zelf niet kan opeten?
Dat vind ik lief, dat u mij niet tot Mjentus’ groep rekent. Maar de vraag die natuurlijk verborgen lag is: kon het werk u bekoren?
@stoethaspel: De vorm van het werk is tegelijkertijd inhoud. En zoiets mag ik wel. Het kostte me een kort moment om me te verplaatsen in het verhaal, de manier van vertellen, maar eenmaal daar leek de werkelijkheid buiten het boek mij absurder dan ooit. Ik heb meermalen geschaterd.
Vermoedelijk komt het verhaal des te harder aan wanneer je zelf in je eigen leven bewust worstelt of ooit hebt geworsteld met het gevoel gevangen te zitten in een (opgelegde) vorm die niet of nauwelijks past bij wie je werkelijk bent of wil zijn. Even aan de vraag voorbijgaand of dit een universeel gevoel is, moet ik bekennen, zoals U misschien al verwachtte, dat ik daar persoonlijk vaker wel dan niet mee overhoop lig.
Het werk is overigens niet altijd even sterk, vind ik. Naast briljante passages en mooie intermezzo’s, gaat het verhaal ook meermalen over-the-top. Soms verloor ik mijn aandacht tijdens het lezen, of misschien wel mijn geduld, en de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het boek nog altijd ergens naast m’n bed ligt met een papiertje zo ongeveer op driekwart gestoken. Toen ik er recentelijk een maandje tussenuit kneep bleef Ferdydurke in Nederland, vandaar. Niettemin ben ik van zins ook de laatste hoofdstukken nog tot mij te nemen, daarvoor heeft het werk mij al met al wel voldoende bekoord.
Waarom dacht U overigens aan mij?
De werkelijkheid is geregeld vele malen absurder dan in boeken als dit beschreven wordt. Voorwaarde is inderdaad wel dat de lezer zelf soortgelijke ervaringen heeft gehad om te kunnen ‘invoelen’ wat in dit boek beschreven wordt: het constitueren van het zelf, het Dasein versus het Ersein, zoals Heidegger dat noemt, het Dasein op basis van de bepalingen van anderen. Daar kunnen sommige mensen ernstig depressief van worden, maar naar mijn idee heeft de schrijver er hier iets grappigs mee gedaan. Er valt heel wat te lachen bij Gombrowicz.
Ik ken uw grieven, ten aanzien van de continuïteit in kwaliteit… De eerlijkheid dwingt me te zeggen dat ik hem beter heb leren waarderen na herlezing van het werk, niet in de laatste plaats omdat het nogal een werk van ‘de totaliteit’ is, zoals duidelijk wordt uit het eerste intermezzo over de kunstenaar/schrijver en de vraag in hoeverre kunst bepaald wordt door de verwachtingen van de buitenwereld. Welbeschouwd is dit boek één lang werk dat handelt over slechts één thema: authenticiteit. Persoonlijk acht ik het hoofdstuk ‘Filibert met kind bekleed’ het sterkste hoofdstuk, omdat hier op de kortst mogelijke wijze het gehele thema met veel humor wordt uitgewerkt.
Een veel korter werkje, genaamd Kosmos, is ook de moeite waard. Door Gombrowicz zelf omschreven als een detective van het intellect.
Ik moest aan u denken tijdens herlezing, omdat ik op uw log geregeld thema’s tegen kom die aan dit onderwerp raken, er mee in verband staan of gewoon van een gelijkaardige soort zijn. Uw worstelingen wordt door mij als sympathiek ervaren. Dat zouden meer mensen moeten doen, denk ik geregeld.