Tja, nog zo’n wonderlijk begrip, perfectionisme. Wat is dat ook maar weer? Zo vaak iemand, mijzelf incluis, zegt dat hij het is, zo weinig staat hij over het algemeen stil bij de betekenis ervan. Laten we beginnen bij het begin, en dus bij het verstand. Iemand die verstandig te werk gaat probeert de te verwachten resultaten van zijn handelen te optimaliseren. Hij denkt na. Als ik dit doe, dan gebeurt er dat, en als ik dat doe, dan gebeurt er dit. Op grond van deze, al dan niet terechte overwegingen, doet hij wat hij doet. Niet noodzakelijkerwijs het beste, maar de intentie is er natuurlijk wel. De perfectionist daarentegen probeert niet de te verwachten maar juist de werkelijke resultaten te optimaliseren. Een nobel streven, maar niet uitvoerbaar zonder hulpmiddel, te weten een glazen bol of een tijdmachine. De perfectionist is derhalve gedoemd tot frustratie, tenzij hij telkens maar weer het geluk heeft het juiste te doen. Zonder nadenken te werk gaan is onverstandig, maar perfectionisme is dat niet minder. Sterker nog, het is misschien zelfs wel dom.

  1. Actiereactie zegt op 4 maart 2005:

    Gelukkig kent ook perfectionisme diverse vormen en is niet iedere vorm onhaalbaar of afhankelijk van hulpmiddelen.

    Perfectionisme is als met alle overige eigenschappen slechts dom wanneer men het niet meer onder controle heeft en zich erdoor laat leven.
    Het probleem bij die uiterste vorm van perfectionisme is dat men zich geen ruimte laat voor falen, creativiteit of verandering.
    Terwijl juist perfect in de haalbare en nog redelijk gezonde vorm hierdoor slechts kans heeft op bestaan.

    Wanneer men al voor de ongezonde variant wil gaan moet men zich hierop ook willen aanpassen en die logica wil nog wel eens ontbreken.
    Meestal is perfectionisme in de extreme vorm dan ook alles behalve een weloverwogen vrije keuze, hoewel dit stellig ontkenning zal vinden bij de uitvoerende ervan.

    Wanneer men elke dag in een opgeruimd huis wil arriveren na een dag hard perfectioneren op het werk, doet men er bijvoorbeeld verstandig aan geen vier koters in dit huis te willen opvoeden.
    Dit tenzij men zich zeker is van een vrouw die haar kinderen drilt om elke dag klokslag vier al het speelgoed in de daarvoor bestemde dozen te deponeren en het huis in serene stilte te dompelen door naar buiten te verdwijnen dan wel zich op te sluiten in de slaapkamer.

    Men kan rustig alles altijd op gelijke wijze willen aantreffen, die vorm waarin men rust vindt ontstaan uit de voldoening van herkenning en de hieruit voorvloeiende gemoedsrust direct ontleent aan deze als perfect ervaren omgeving.
    Plaats hier echter een kind in en je bent gedoemd eens op een legoblokje te staan met je maat x te groot.
    Je kunt kamers ontoegankelijk verklaren maar eens zul je het type-ex potje enkele millimeters van zijn standaard plaats vinden, dit in één opslag registreren en ervaren dat perfectie niet erg goed bestand is tegen invloeden van buitenaf zeker niet als die invloed actiereactie heet en je redelijk ondernemende kind is die zich grenzen nog maar weinig bewust is of juist wel maar zich door de absurditeit van deze grenzen juist gedreven voelt om overal millimeters aan verschillen te creëren. (Ergens had een komma, punt en hoofdletter niet misstaan… details.)
    Perfectionisme is leuk wanneer je met een falen kunt leven en met die enkele keer van slagen kunt feesten (wat ik persoonlijk dan eigenlijk weer een heel nare opmerking vind… feesten… ieuw.. nogmaals details..)

    Zelf was ik perfect in het laten slingeren van lego en het niet correct terugplaatsen van allerlei, wanneer ik eens voldoende had opgeruimd kon ik hier echter ook goed mee leven en was de teleurstelling niet noemenswaardig.
    Ik werd vooralsnog redelijk stabiel, mijn vader vreemd genoeg niet… hij lijkt wat misplaats zo nu en dan… millimeters…

    Perfectionisme is, om kort te gaan, volgens mij niet per definitie dom, slechts de vorm waarin kan dat zijn.

  2. Actiereactie zegt op 4 maart 2005:

    Hé daar mist een t… daar bij misplaatst… doet Uw reactieding dat vaker zomaar letters willekeurig opeten? Leuk voor de perfectionist, persoonlijk kan ik dat dan wel weer waarderen.

  3. mIKe zegt op 4 maart 2005:

    Omdat ik zo smul van Uw nuanceringen is het erg verleidelijk om eens wat vaker kort door de bocht te gaan. Inderdaad zag ik over het hoofd wat nu precies die volmaaktheid is waar de perfectionist naar streeft. Als dat complete chaos is, dan is er welzeker nog hoop.

    Ik concentreerde me meer op het menselijk onvermogen grip op het leven te hebben. Men kan nu eenmaal niet alles weten, c.q. alles in overweging nemen voordat men besluit iets te doen, zodat het eindresultaat eerder vaak dan soms anders is dan men in eerste instantie bedoeld had. Ik wil maar zeggen, er kan altijd iets tussenkomen wat roet in het eten gooit. Daar moet je je niet koste wat het kost tegen willen verzetten.

    Ik kan het U nog sterker vertellen. Het onvermogen is niet alleen menselijk, het is zelfs fundamenteel. Men zal bijvoorbeeld nooit een mensachtige robot kunnen bouwen die geen fouten maakt, juist door het onvoorspelbare karakter van de wereld om hem heen. Een verstandige robot behoort misschien nog wel tot de mogelijkheden, maar een perfecte niet. Vergissen is daarom ook niet slechts menselijk. Het hele concept is al ingebouwd in deze wereld.

  4. Willem zegt op 4 maart 2005:

    > Men zal bijvoorbeeld nooit een mensachtige robot kunnen bouwen die geen fouten maakt

    We kunnen geen perfect brein maken omdat we zelf imperfect zijn en een onvolledig begrip hebben van zowel de wereld als ons eigen denken.

    Ik trek hier genoeglijk een parallel met wat ik zelf quote-te en schreef over het niet kunnen nabouwen van een menselijk brein door mensen zelf, omdat het volledig bevatten van een systeem alleen door een hoger systeem kan gebeuren.
    Zie:
    http://dhromed.pliv.com/pivot/entry.php?id=128

    (sorry. linkpimp. moet even.)

    (
    overigens:
    Ik neem hiervoor aan dat het menselijk brein een formeel systeem is, omdat ik anders de redenering niet kan voortzetten, en dat is niet leuk. Als het lopen aangenaam is, kieze men het langste pad.
    )

  5. Actiereactie zegt op 7 maart 2005:

    Kan één van Uw beiden de Moai’s verklaren?
    Of beter hoe zij in hun tijd met de toen aanwezige middelen zijn verplaatst?

    Is niet de ontkenning van mogelijkheden de doodsteek voor ieder idee?

    Hier moet ik even de tijd nemen om bij te komen, het is goed dat U mij niet kunt horen… soms moet ik wat om mezelf lachen… trekt U zich er niets van aan… ontkenning van mogelijkheden is één van mijn sterkste kanten moet U weten.

    Het grappige is wel, mocht ooit de perfecte robot gemaakt worden we mogelijk niet in staat zijn dit zelf te herkennen.
    Uitsluiten zou ik het niet, ongelukjes gebeuren.

  6. Willem zegt op 7 maart 2005:

    Ongelukjes.

    Mee eens.

  7. mIKe zegt op 7 maart 2005:

    @Willem: Aan de veronderstelling dat de mens geen ‘hoger systeem’ kan bouwen wil ik een bescheiden kanttekening toevoegen. Of eigenlijk twee.

    1) Wat te denken van de schaakcomputer Deep Blue die in 1997 wereldkampioen Kasparov bedwong? Ongetwijfeld had Kasparov met twee vingers in de neus en een fles wodka achter de kiezen de programmeur verslagen, maar dus niet zijn creatie. Waarmee ik maar wil zeggen dat de mens zeker wel in staat is iets ‘hogers’ dan hemzelf te bouwen.

    2) Wat te denken van zelf-lerende machines? Als de mens al moeite heeft om iets dat slim is te maken, dan kan hij altijd nog iets maken dat daarna op eigen kracht slim kan worden. Zelfs slimmer dan de mens.

    @Actiereactie: Een waar woord, dat van die doodsteek! Een glimlach kon ik vanzelfsprekend niet onderdrukken toen ik Uw bekentenis las over Uw eigen vaardigheid met het mes, maar dat doet er verder niets aan af.

    Die mensachtige robot, die komt er natuurlijk. Dat is slechts een kwestie van tijd. Maar of die perfect zal zijn? Ik denk dat je uiteindelijk tegen net zulke grenzen aan zult lopen als bijvoorbeeld de weersvoorspellende computers. Het is niet, zelfs nooit, mogelijk om veel meer dan een week vooruit te kijken, simpelweg omdat daarvoor de gegevens ontbreken. En anders wel de tijd om alle berekeningen uit te voeren. De mensachtige robot zal af en toe om eenzelfde reden ook moeten improviseren. Deze gedachte hoeft niemand er overigens van te weerhouden een zo perfect mogelijke robot te willen bouwen.

  8. Willem zegt op 9 maart 2005:

    Disclaimer: onderstaande tekst bestaat uit ideeën die ter plekke zijn bedacht en direkt opgechreven. Voor de leuk.

    > Wat te denken van de schaakcomputer Deep Blue die in 1997 wereldkampioen Kasparov bedwong?

    De computer heeft gewoon meer en efficienter geheugen. Dat is strikt gelijk (hetzij sneller) aan een ervaren menselijke schaakspeler uitgerust met pen en papier. Met andere woorden, dat is breder, niet hoger.

    > […] hij kan altijd nog iets maken dat op eigen kracht zelfs slimmer dan de mens kan worden.

    Ervanuitgegaan dat het systeem (het algoritme) waarmee het brein leert en werkt, te vangen is in een kunstmatig apparaat dan nog zou ik zeggen dat dit apparaat, uitgerust met zintuigen die exacte kopieen zijn van de menselijke, en op exact dezelfde wijze (binnen de vrijheid die ons brein laat) op het brein aangesloten, exact even veel kan bevatten als een menselijke geest.

    Misschien als je bij dit brein de aantal negatieve invloeden zou verwijderen, zoals de beperkte ruimte van de schedel, ouderdom, de beperkte invoer van zintuigen, en de (theoretisch) beperkte ruimte voor gegevensopslag, dan zou het misschien lukken. Maar wat er dan gebeurt zou ik niet met zekerheid kunnen voorspellen — en daarmee bewijs ik misschien al uw punt.

    Evengoed zou het zo kunnen zijn dat dit uberbrein geen ‘hogere’ logica aankan, maar slechts de menselijke logica met meer snelheid en effcientie kan verwerken en tot conclusies komen.

    En misschien is het niet daadwerkelijk nodig om een kunstmatig brein te bedenken, maar hoeven we ‘slechts’ emoties en zintuigen toe te voegen aan de Deep Blues van onze tijd. Wat weer betekent dat we begrippen als emoties en intelligentie met een algoritme moeten beschrijven.

    Is het wel mogelijk om het door u voorgestelde leersysteem te bouwen, als we zelf nog niet doorhebben hoe het leersysteem werkt, aangezien het brein het leersysteem is?

    Theoretisch is het mogelijk om, van een bepaalde persoon op een bepaald moment, de structuur van de hersenen plus alle concentraties van alle relevante chemicalien plus de mate waarin deze kunnen fluctueren in kaart te brengen, en aan de hand van die waarden, ‘perfecte’ waarden aflezen, en aan de hand hiervan een ‘perfect’ (menselijk) brein te bouwen. Dan nog moet het kunstbrein in staat zijn zichzelf aan te passen, en dat gebeurt nog steeds volgens regels die we nog niet begrijpen. Misschien is het overigens wel heel simpel: de regel dat een veelgebruikte connectie in de hersenen sterker wordt is al bekend, en verder is er weinig bewusts aan ons brein: het meeste gebeurt via automatische feed-back processen en is in die zin niet ‘intelligent’.

    Ik moet daarmee deken aan definities voor emotie en intelligentie, maar dat laat ik nog maar even zitten.

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *