Een paar maanden geleden nam ik afscheid van – onder meer – mijn televisie, en sindsdien is mijn leven niet meer wat het geweest is. Het voelt alsof ik uit een ei kruip. De beschermende schaal die een mens voor excessief denken behoedt is weggevallen, en een soms angstwekkend koude wind waait nu door mijn nesthaar. De storm wordt uiteraard met name door mijzelf aangewakkerd, en het is in mijn ogen dan ook wáár wat mijn bloedbroeder mij onlangs zei, dat ik aan een ‘genadeloos zelfonderzoek’ begonnen ben. Niettemin heb ik nooit eerder ten volle beseft hoe verdovend de werking van televisie wel niet is.

Denken is echter niet zonder gevaar. Naast het letterlijk wegspiraliseren in een ultieme zwartheid, iets wat mij nu enige malen is overkomen, staat denken ervaren in de weg. De man die zijn gedachten niet kan stoppen is te beklagen. Ik citeer U een fragment dat ik enige tijd geleden las in Colin Wilsons The Outsider – naar aanleiding van het boek Seven Pillars of Wisdom van T.E. Lawrence -, een fragment dat grote indruk op mij maakte: “Reading this book has made me suffer. The writer [Lawrence] is infinitely the greatest man I have known, but he is terribly wrong. He is not himself. He has found an ‘I’ but it is not a true ‘I’, so I tremble to think of what may happen. He is never alive in what he does. There is no exchange. He is only a pipe through which life flows. He seems to have been a very good pipe, but to live truly one must be more than that.”

T.E. Lawrence is een exponent van het ras der onstuitbare denkers. Hij was niet gelukkig. Een denker kan verkeerd denken – dat idee is al schokkend genoeg, al naar gelang de waarde die er aan de eigen zelfanalyse wordt gehecht -, maar hier lijkt méér te worden gesuggereerd: geen mens is een geboren denker. Wie het leven, en zichzelf, in modellen probeert te vangen, verliest juist de grip waar hij zo angstvallig naar streeft. Hij stelt zich buiten dat leven, en wordt een Outsider. Ik waag mijzelf niet te vergelijken met Lawrence, maar een zeker begrip, een zekere sympathie wellicht, voel ik wel. Het zou erg jammer zijn als ik het verkeerde dacht, maar ik ben niet báng om te denken. Voor het obsessieve moet ik, en ieder ander, echter waken.

Terugkomend op de armzalige ‘pipe through which life flows’: de beeldbuisverslaafde is uiteraard ook niet meer dan dat. Hij slaagt er weliswaar in om het denken te stoppen, maar met leven heeft het niets te maken. De vraag is: wat dan wel? Vertelt U het mij, als U het weet.

Het woord ‘genadeloos’ dat door mijn broertje werd gebruikt komt overigens niet uit de lucht vallen. Ik denk dat genade – of zelfs: Genade – een sleutelwoord is waar het deze materie betreft. Een week geleden kreeg ik van mijn meest dierbare lettervriend een aantal door hem geselecteerde klassieke muziekstukken geoffreerd, als troost in donkere momenten. Zoals hij het zelf omschreef: “(..) ik heb geen woorden voor de beleving van – laat ik het woord maar gewoon gebruiken – ‘genade’ die muziek als deze mij schenkt.” Welnu, ik heb er ook geen woorden voor, maar de genade voel en beleef ik. Als ik luister dan stopt het denken, het is dán dat ik – even toch – werkelijk leef, als werd ik gestreeld door een vrouwenhand.

  1. Inge zegt op 13 oktober 2006:

    Als ik het goed begrijp, denkt U over hoe het denken te stoppen.

    U blijft onnavolgbaar. ;-)

  2. Wil zegt op 14 oktober 2006:

    Maar nu mist U Gilmore Girls.

  3. ijsbrand zegt op 15 oktober 2006:

    TV = TijdVerspilling & totalitair vermaak.

    Weliswaar heb ik een zwak voor uren aan rechtstreeks uitgezonden wielerwedstrijden, de rest van de tijd spinnen de harde schijven hier ter huize om op te nemen wat te veel tijd zou hebben gekost om rechtstreeks te bekijken. De snelspoeltoets is mijn vriend, gericht kijken mijn oplossing om toch niets te missen.

    Maar ik weet het verder niet. Mijn stokpaardje op dit moment is dat school ons vooral voorbereid op een leven van ergens halfslapend te kunnen zijn, hoogstens nog net waakzaam om te reageren als onze aandacht wel even gevraagd wordt.

    TV is hypnotiserend en dwingend als school in die zin, al zijn de docenten er iets welsprekender op. Inhoudelijk stelt het allemaal niets voor, vergeleken met de genade die de lezer of luisteraar kan toevallen die zelf keuzes maakt. Of denkt.

  4. Net zegt op 16 oktober 2006:

    Heel mooi geschreven en een erg boeiend onderwerp!

    Kent U ook de film “De zee die denkt”? Ik vind het geen geweldige film, maar juist de irritatie die de film oproept is heel treffend!
    Het zoeken van de man, die zich in de film helemaal in het denken verliest, lijkt maar niet op te houden. Het is verschrikkelijk om te zien, maar ook heel herkenbaar.

  5. stoethaspel zegt op 16 oktober 2006:

    Welkom bij de club van 1% der Nederlanders, waarbij u niet uit het oog dient te verliezen dat een deel van die ene procent op gelovige argumentaties beslist geen televisie in huis wil hebben. Dat leert ons dan dat er uiteindelijk een bizar klein deel is dat niet voor de treurbuis zit vastgeplakt, en daaruit volgend, dat het vermeende individualisme en de authenticiteit (die tot kotsens toe zo overvloedig gepredikt worden) in potentie slechts bij een zeer, zeer klein deel te vinden zal zijn. Hoe meer ze kijken, hoe meer ze denken te snappen en te weten…

    Geen televisie hebben levert memorabele momenten op. Bijvoorbeeld de dag dat ik met Puck in Den Haag liep en op een Katja Schuurman-poster wees met de vraag, wie is dat? Puck´s verbijsterde uitdrukking in reactie op mijn oprechte vraag, alleen dat al maakte de televisieloze jaren de moeite waard.

    Hulde mijn waarde, voor deze stap.

  6. Nico zegt op 17 oktober 2006:

    Denken kan uw gezondheid schaden! Denk daar maar aan!

  7. bjorn zegt op 17 oktober 2006:

    Ik sluit mij volledig aan bij de eerste alinea (en besluit) van Heer Stoethaspel hierboven.
    Verder wil ik u danken voor de parallel die u trekt tussen naar (bepaalde) muziek luisteren en gestreeld worden (door een vrouwenhand).
    U heeft mij ontroert.

  8. AnamCara zegt op 18 oktober 2006:

    Word wat je denkt!
    zei Nietzsche
    en hij werd gek.

  9. roos zegt op 27 oktober 2006:

    Hmm.. bijzonder, mij treft u dan dus ook op deze site, ik, horende tot de 0,5 procent televisielozen zonder religieuze overwegingen. Wij (ik heb een gezin) hebben al jááren geen televisie meer. Heerlijk. Ik kijk wel eens wat via internet (uitzending gemist) en dan herken ik mensen dankzij Koefnoen. Ik leer ze eerst daar kennen en vervolgens zie ik ze dan in het echt en dan denk ik: die lijken zeg!!! Ik vind televisie verschrikkelijk. Ik ga er hier niet over uitbreiden, want ik heb natuurlijk duizenden redenen, maar ik zou hem dus nooit meer terug in huis willen. Zoveel kansen gehad, gratis toestellen aangeboden gekregen, maar we willen dat ding niet. Ik mis het ook niet. En als ik er naar gekeken heb bij anderen voel ik me nadien net zo lamlendig als zij. En het geinige is, is dat wij meer van de achtergronden weten van echt belangrijke zaken dan ”de televisiemensch”.

  10. teun zegt op 25 oktober 2010:

    Je zou het boek “De Kracht Van Het Nu” eens moeten lezen.

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *