Toen teksten nog in steen gebeiteld werden polijstte men de zinnen lang niet zo glad als nu. Mooischrijverij is van alle tijden, maar lijkt toch te cumuleren. Wij geven de techniek de schuld, die immers de mogelijkheid schept. Maar dat is te gemakkelijk. Aan teksten schaaf je niet omdat het kán.
apr
04
2006
Ach, papier is er al heel lang, gummen, doorstrepen en proppen vouwen – en desgewenst op de vloer of in een mandje mikken – kan al tijden.
Vlak daarentegen de bewerkfunctie níet uit.
Het voornaamste effect van de elektronische tekstverwerking lijkt mij nu juist te zijn dat de woorden er juist minder toe doen dan vroeger. Romans zijn dikker dan ooit, zonder nog iets te zeggen te hebben. En het wereldwijde web staat vol met zinnen waaraan best iets langer gesleuteld had mogen worden [bij anderen natuurlijk, altijd bij anderen].
Het enige voordeel daarvan is misschien dat er geen bomen voor sneuvelden, hoogstens dat het allemaal wat extra stroom kost.
Huiswerkopgave: wat zijn de milieu-effecten van onze ongebreidelde babbelzucht, nu door de technologie afstand geen bezwaar meer is?
Papier is er inderdaad al lang, maria. Maar toch denk ik dat men minder snel geneigd is om een hele bladzijde te verfrommelen dan om een aantal regels te ctrl-x-en. Ik uit hier het vermoeden dat er ooit schrijvers zijn geweest die genoegen namen met een onaffe tekst omdat het zo’n gedoe was om ‘m te verbeteren.
Ergens in een van de eerste versies van dit stukje stond er: “Je schrijft geen weblog vol omdat het kán.” En dat komt overeen met Uw opmerking, ijsbrand. Ik heb die zin echter weggesleuteld. Ik geef toe, er wordt veel troep geschreven [bij anderen]. Maar in plaats van hen aan te pakken (te gemakkelijk), leek het me beter de hand in eigen boezem te steken. Overmatig schaven doet de spontaniteit verdwijnen. Teksten worden bloedeloos.
Ik heb inmiddels het plan opgevat om op dit log ooit nog eens een stukje te schrijven zonder daarbij ook maar één keer de backspace-toets te beroeren. U zult niet weten wat U leest.
Overigens vind ik het wel een interessant onderwerp: de invloed van techniek op de (inhoudelijke) kwaliteit van de gemiddelde tekst. Dat die invloed er is lijkt me duidelijk. Maar het fijne weet ik er niet van.
Voor Uw huiswerkopgave ga ik nu even mijn telraam opzoeken.
Wat die huiswerkopgave aangaat, ik meen me te herinneren dat al die computers zo’n 10% van het stroomverbruik in Californie voor hun rekening namen.
Verder denk ik niet dat die backspace voor betere of slechtere stukjes zorgt. Aan de ene kant zijn er meer mogelijkheden om fouten te verbeteren, aan de andere kant is de schrijver veel minder gespitst op het ontdekken van fouten, omdat de consequenties minder groot zijn.
Eigenlijk is zouden we moeten pleiten voor meer witruimte. (Dat verlaagt het foutenpercentage).
@mIKe, komend weekend bespreek ik op mijn boeklog een van mijn lievelingsboeken, dat juist zo prachtig is omdat de schrijver er alle vorm- en stijleisen in liet varen. De Nederlandse taal heeft even vakantie in dat boek.
Zelf merk ik ook soepeler online te schrijven, naarmate mijn werkzaamheden me dwingender vormeisen opleggen.
Eén oplossing zou dus zijn: meer schrijven. Desnoods alleen in brieven eerst.
Zat er maar een backspace functie op mijn mondelinge manier van communiceren, dat zou me een boel ellende schelen…
Ik gebruik backspace vooral mo mijn cahotische aanslagen te ontwarren.
Voor het grot delete-werk heb ik Shoft-up+down en Delete.
1 tegenvoorbeeld
Elsschot; Kaas