Het mag dan wel een archaïsme zijn, nochtans vind ik nochtans een erg mooi woord. Maar wat dacht U van de voorgaande frase? Die is toch zeker helemaal prachtig! Want vertelt U mij eens, hoe ontleedt U deze zin? Is de eerste nochtans een voegwoordelijk bijwoord en de tweede lijdend voorwerp, of andersom?

Als U erover na gaat denken, dan komt U er niet echt uit. Het is óf het één, óf het ander. De zin gaat dansen als U er naar staart. Het is welhaast de taalkundige variant van een optische illusie als die van het meisje en de oude vrouw.

Bijgaande figuur stamt uit 1888, en het verhaal wil dat het iets over Uw persoonlijkheid zegt wat U er in eerste instantie in ziet. Veel waarde moeten we hier mijns inziens niet aan hechten. Me dunkt dat U onmiddellijk een meisje ziet, en pas in tweede of derde instantie een heks, die vervolgens en helaas ook maar niet verdwijnen wil.

De eerste zin van dit stukje stamt uit 2006, ik heb ‘m verdorie zojuist zelf bedacht, maar of de wijze waarop U hem ontleedt iets zegt over Uw karakter of wellicht volksaard – even heb ik gedacht dat de natuurlijke voorkeur voor de plaats van het voegwoordelijk bijwoord voor een Belg anders is dan voor een Nederlander – weet ik niet. Nochtans kan ik enorm genieten van zoiets simpels als een handvol woorden. Het leven hóeft toch eigenlijk niet moeilijk te zijn.

  1. O. zegt op 4 juli 2006:

    Jong meisje? Heks?

    Ik kan in bovenstaande illustratie helaas niets anders herkennen dan Rita Verdonk die, op zwemvliezen en met een zak haver om haar nek, arm in arm met Kermit de Kikker de Horlepiep danst op de zinderende koepel van de Taj Mahal.

    Vertel me snel, en hou niets achter: ‘Wat in des vredesnaam zegt dàt over mijn karakter?!?!’

  2. jnnk zegt op 4 juli 2006:

    En ik dan. Telkens als ik de jongemeisje-hekstekening zie – er is nog een andere, een voor mij bekendere – dan baal ik alweer. Ik weet namelijk van tevoren dat ik die heks niet ga zien. Hoe ik mijn ogen ook tot spleetjes knijp, hoe ik mezelf ook wend of keer, met de beste wil van de wereld zie ik die heks niet. In deze tekening al helemaal niet. Ik zie eventueel twee meisjes, maar dat tweede meisje is een soort Disneymeisje met groot oog en een wat verdraaide nek.

    En je gaat me niet vertellen dat dát dan de heks is, want dat is gewoon niet waar.

  3. Actiereactie zegt op 4 juli 2006:

    Hmmzzz.. ik zie de heks ook niet. Staar me blind.. terwijl ik toch zeker weet dit voorheen wel te hebben gezien, wellicht een andere tekening, andere ik.
    Vooruitgang, achteruitgang, je mocht er maar zo over na willen denken.
    Soit. Over mooie woorden.

  4. Michelle zegt op 4 juli 2006:

    Nochtans is prachtig (ik ben dol op mooie woorden), maar dat plaatje vind ik vervelend. Ik kan de heks met veel moeite vinden maar er klopt iets niet aan. Kan niet ontdekken wat, want dan is het kleine meisje er alweer, zo jammer. Daar ga ik me de komende drie uur nog mee bezig houden.

  5. AnamCara zegt op 4 juli 2006:

    Voor mezelf ben ik er van overtuigd dat de tweede ‘nochtans’ een lijdend voorwerp is. Ik sta nochtans open voor andere opvattingen…
    Met de afbeelding had ik meer problemen. Met het meisje is duidelijk iets niet in de haak, maar de heks zag ik pas nadat ik mijn ogen enkele seconden stijf dicht had geknepen. Waarschijnlijk zijn ze familie van elkaar, want met de heks is er ook één en ander mis.

  6. mIKe zegt op 5 juli 2006:

    Oh O. Ik schrik ervan.

    Wat is er toch aan de hand? U, die ik zo hoog heb staan, ziet slechts het oppervlakkige, eendimensionale beeld. Dat wat er zo vréselijk dik bovenop ligt. Kunt U dan écht niets anders ontwaren dan Rita Verdonk die, op zwemvliezen en met een zak haver om haar nek, arm in arm met Kermit de Kikker de Horlepiep danst op de zinderende koepel van de Taj Mahal? Echt niet?

    Ik durf het bijna niet te vragen, maar is de paardenhaar geknapt?

    Kijkt U nog eens goed. En nog eens. Ze is er echt: het jonge meisje. En ik kan het U nog sterker vertellen. Niet alleen in dít plaatje zit een jong meisje verstopt, maar overal. Overal! De volgende keer dat U voor de spiegel staat raad ik U aan om net zo lang te kijken totdat U een jong meisje ziet. Het is belangrijk, O. In iedereen zit een jong meisje.

  7. mIKe zegt op 5 juli 2006:

    Ik heb het vermoeden dat minstens enkelen onder U die de heks, cq Rita Verdonk, niet herkennen, een roze bril dragen. Het advies is dan ook om éérst die bril af te zetten, en dán nog eens te kijken.

    Tip: de heks heeft een joekel van een pukkel op haar neus.

    De tweede nochtans lijdend heeft overigens ook mijn sterke voorkeur, mocht het U nog interesseren (dat plaatje van die heks was eigenlijk slechts een bonus bij dit stukje). Ergens denk ik dat het gebruik van nochtans aan het begin van een (bij)zin iets zuidelijks heeft. Ik heb daar iets mee.

  8. Wil zegt op 5 juli 2006:

    Een recentere versie van deze afbeelding, getekend in puur zwart-wit, is een effectievere versie, in de zin dat zowel de chagrijnige oude dame als het wegkijkende meisje er normaal uitzien. In dit geval lijkt de hevig vervormde oude dame meer een toevallige anomalie van de afbeelding — of was het nooit de bedoeling van de kunstenaar om deze afbeelding dubbelzichtig te maken?

    De tekening bevindt zich, onder andere, en samen met een zoot leerstof, achter dit URL:
    http://members.tripod.com/vismath1/igor/

    Excuseer nu, ik ga even het meisje in mijzelf ontdekken.

  9. Inge zegt op 5 juli 2006:

    Enkel het jonge meisje.

    Dat ga ik zo houden.

  10. Actiereactie zegt op 5 juli 2006:

    Roze bril? Nah… dan zocht ik immers wel in de spiegel.

  11. n. zegt op 5 juli 2006:

    Het is geen heks maar een lieve, lieve bejaarde. Ik zeg, kijk nog eens goed om je heen in de spiegel (oh, whatever, het is 32 graden in de schaduw) en je zult zien en ook op een dieper niveau ervaren: in íedereen zit een lieve, lieve bejaarde.

  12. Wil zegt op 5 juli 2006:

    Toen ik gisteren naar huis fietste, voelde ik mij inderdaad geen dag jonger dan tachtig.

    Wat de hitte al niet vermag!

  13. maarten zegt op 5 juli 2006:

    Nochtans doe ik normaal niet aan ontleden, met als enige uitzondering wellicht het snijden van een stuk kipfilet, dat ook wel als zodanig aanvoelt. Heb ik derhalve ook geen volksaard? Of ben ik aartslui?

  14. stoethaspel zegt op 6 juli 2006:

    Heks, kontje, iedereen heeft het mIKe, da´s waar, maar niet iedereen ziet het…

  15. jnnk zegt op 7 juli 2006:

    Maar ben ik dan de enige die twee jonge meisjes ziet, en die heks verbannen heeft naar het achterland?

  16. jnnk zegt op 7 juli 2006:

    IK heb ‘m, ik heb ‘m! Door het plaatje van Wil wist ik weer hoe het moest!

    Maar nu, nu zie ik een heks.

    En dat wil ik helemaal niet.

    (Dat tweede meisje, trouwens, het Disneymeisje, zit precies tussen het eerste meisje en de heks. En dan toch een meisje. Het kan.)

  17. jnnk zegt op 7 juli 2006:

    Wat ik trouwens grappig vind, is dat het zo’n simpel trucje is om uiteindelijk de heks te kunnen zien, dat het bijna onmogelijk is om de heks niet meer te zien als je haar eenmaal gezien hebt. En dat het makkelijk laveren is tussen die twee, terwijl je eerst niet wist hoe het moest.

    Afijn.

    Hoe werkt dat toch, in mijn hoofd?

    (Maar jnnk! Dat zijn drie commentaren in één!)

  18. mIKe zegt op 7 juli 2006:

    @jnnk: En nu als de wiedeweerga weer Uw roze bril op zetten! :-)

    U zegt het trouwens mooi: het is makkelijk laveren, terwijl je eerst niet wist hoe het moest. Als het leven zelf.

  19. karin zegt op 9 juli 2006:

    Haar nek klopt niet … met haar schouders. Maar dat is m’n tekenaarsblik denk ik …

  20. Wil zegt op 9 juli 2006:

    Er klopt geen hout van. Ik denk dat het dubbelzinnig maken van de tekening ten koste is gegaan van de tekenkundige correctheid van beide zienswijzen.

    Het meisje heeftt een dodelijke inkeping in haar hals, en een oog als oor, kunstig op haar slaap gezet in plaats van op het uiteinde van haar kaakbeen. De oude dame heeft een schouder voorop haar lichaam en nul aan de zijkanten, en bezit blonde manen die uit haar jukbeenderen vloeien. En een cylindrisch hoofd zonder nek.

    Poetische vrijheid, zeg maar.

  21. Joke zegt op 7 mei 2010:

    haha eindelijk ik zie hem. Godsamme wat een werk was dat

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *