Zo brak ik bijvoorbeeld vorige week mijn duim. Of althans het bovenste kootje. Om maar even aan te tonen dat ik dus wel degelijk aan sport doe.

Het moment dat de bal mijn duim raakte en het botje spleet staat mij nog helder voor de geest. Eerst pijn en toen krak. Gezicht wit en nog even de twijfel om gewoon door te spelen. Op advies van omstanders toch maar de koude kraan opgezocht. Verdoven, verdoven.

De pijn is nu weg, zolang ik tenminste niets doe met die duim. Effectief gezien heb ik op dit moment dus negen vingers, en langzaam is het besef gegroeid waar de duim nu eigenlijk handig voor is. Veters strikken, bijvoorbeeld. Probeert U dat maar eens zonder duim. Of de mouw van een overhemd dichtknopen. Of schrijven. Of duimen draaien.

Nut heeft een duim dus ogenschijnlijk wel.

Anderzijds zijn er natuurlijk altijd andere oplossingen te verzinnen. Schoenen zonder veters, bijvoorbeeld. Geen overhemd. En gewoon negenvingerig typen in plaats van schrijven met een pen. Als de mens er evolutionair gezien met één duim minder was afgekomen, dan was er eigenlijk weinig aan de hand geweest.

Maar is dat wel zo?

Mag ik U uitnodigen mij te volgen in een discutabele redenering? De mens heeft tweemaal vijf is tien vingers, uitzonderingen daargelaten.

(c) harry peroniusDit is ook de reden dat er tien getalsymbolen bestaan. Het symbool 9 staat bijvoorbeeld voor de hoeveelheid negen. Het symbool 6 voor zes. Nu ja, U begrijpt wat ik bedoel.

Als de mens echter negen vingers had gehad was ons getalsysteem ongetwijfeld negentallig geweest. In dat geval zou het symbool 9 niet bestaan, en schreven wij voor de hoeveelheid negen 10. Verwarrend? Geenszins. Het tweetallig stelsel is U misschien beter bekend. Daar houdt het op bij 1. De hoeveelheid twee wordt met 10 aangeduid. Drie is 11, vier 100, enzovoorts. Uw computer weet er allicht meer van.

De vraag rijst of ons tientallig stelsel wel zo handig is gekozen. Zitten we nu met tien cijfers opgescheept omdat dat werkelijk zo slim is, of is dit om de onzinnige reden dat we nu eenmaal tien vingers hebben? Is negentallig wellicht niet handiger? Qua veters strikken zeker niet, maar qua tellen misschien wel. Of wat dacht U van zestallig? Is er eindelijk een match met die vervelende tijd, met z’n 60 minuten in een uur, en 24 uren in een dag.

Graag verwijs ik U door naar een uiterst interessant en sympathiek artikel, waar precies deze vraag aan de orde komt. Schrikt U niet, mocht U een getalfobie hebben, onbegrijpelijk moeilijk is het allemaal niet. Het is werkelijk de moeite waard.

Hadden we nu echter de gewoonte opgevat om bijvoorbeeld slechts met zes symbolen te tellen, dan zou zowel mijn als Uw telefoonnummer langer zijn geweest dan dat die nu is. Immers, het verminderde aantal mogelijke combinaties dient dan toch zeker opgevangen te worden met een paar extra getallen. Nu weet ik niet hoe het met U zit, maar het onthouden van telefoonnummers is niet mijn allersterkste kant. Waaruit dan weer volgt dat het misschien toch maar goed is dat wij tot tien kunnen tellen.

Tja, en met dit soort gedachten vermaak ik mij dus, nu ik tijdelijk geen duimen meer kan draaien.

  1. CasaSpider zegt op 13 mei 2003:

    Doorredenerend op die lange telefoonnummers pleit ik voor hexadecimaal. Voor mijn gevoel is dat logischer dan decimaal, aangezien 16 een macht van twee is.

  2. Mijnheer Lijstje zegt op 13 mei 2003:

    Ik stel geen binair, geen octaal, geen decimaal, geen 12 tallig, geen hexadecimaal stelsel voor, maar het “oneindig-tallig stelsel” voor. Dan heeft elk telefoonnummer maar 1 cijfer, zodat mIKe het beter kan onthouden.

    Zucht, mIKe heeft gelijk, ik ben nooit goed met cijfers geweest, dus waarschijnlijk klopt bovenstaande redenering niet.

  3. CasaSpider zegt op 13 mei 2003:

    Neen, Mijnheer Lijstje, de balans ontbreekt! Net als in een taal die uit slechts een woord bestaat, dat zou de moeilijkste taal op Aarde zijn…

  4. Mijnheer Lijstje zegt op 13 mei 2003:

    U heeft ongetwijfeld gelijk Casaspider. Alleen al het nadenken over dit soort getalsmatige zaken doet mij duizelig worden. Tevens zie ik sinds gisteravond continu versplinterende botten voor me. Arme mIKe. Ik moet er niet aan denken dat dit mij zou gebeuren. Hoe moet je dan pianospelen?

    Ik stel mij voor dat het een complete chaos moet zijn bij mIKe op het werk, want zijn ondergeschikten die kan hij nu natuurlijk niet onder de duim houden. mIke, vergeef me deze melige woordspelingen, maar het moet gewoon even, weet dat ik in deze bange dagen voor je duim.

    Andere woordspeling die mogelijk is:
    “geen duimbreedte toegeven” (dat is toch een uitdrukking? Ik begin te twijfelen). Meer uitdrukkingen kan ik even niet verzinnen. Misschien in het Engels nog iets met Thumbnails.

  5. Dimitri zegt op 13 mei 2003:

    Ik verblijf momenteel in het Franse buitenland, waar duidelijke overblijfselen van een twintigtallig stelsel zijn waar te nemen. Voorbeeld: quatre-vingts-dix. Uitleg? Tenen tellen!

  6. Mijnheer Lijstje zegt op 13 mei 2003:

    Dimitri, het “Franse buitenland” is elk land in de wereld behalve Frankrijk hoor. Toch neem ik aan dat u in Frankrijk zelf bent. Inderdaad hanteren ze daar het 20-tallig stelsel. Zouden de Fransen teveel naar beneden turen? Hebben Fransen dan geen schoenen aan? En indien wel, dat telt dat wel lastig. Steeds de schoenen uit in de supermarkt bij het afrekenen, ik geef het je te doen. Na de invoering van de electronische kassa ging er een zucht van verlichting door het land.

    Ik pieker me suf: hoe kwamen die Romeinen toch op het twaalftellig stelsel? Is die foto van mIKe van de hand met 6 vingers van een oude Romein misschien en was dat het gangbare aantal vingers in die tijd? Dat zou een en ander verklaren. Maar dan dringt de vraag zich op: hoe kan mIKe nu een foto hebben van een oude Romein, want in die tijd hadden ze nog geen fototoestellen? (Is mIKe een tijdreiziger?)

    Andere belangrijke vraag: hoe zijn de Romeinen die ene vinger in de loop der tijd kwijtgeraakt? Veelvuldig sporten wellicht?

  7. Dimitri from Paris zegt op 13 mei 2003:

    Mais sur, dat kun je toch wel zeggen? Als in: “ik verblijf in het buitenland.” “Oh, welk buitenland?” Antwoord: “het Franse buitenland.”

  8. Mijnheer Lijstje zegt op 13 mei 2003:

    Inderdaad, misschien kan het ook wel. Ik trek mijn woorden terug!! De taal is hier niet eenduidig. Daarom hou ik ook meer van letters dan van cijfers. Ondertussen wens ik u veel plezier in Parijs. Een hartelijke groet van Mijnheer Lijstje uit New York.

    Zeg, Dimitri, vervelend he, dat we het via zo’n lokaal Nederlands weblogje moeten doen, terwijl wij zulke wereldburgers zijn!!!

  9. Pascal uit DH zegt op 13 mei 2003:

    Wat zal die meneer met de zes vingers op de piano kunnen spelen?!
    Nu ik dit schrijf denk ik aan een oude grap:
    wij hebben maar zes vingers (ringvinger, middelvinger en wijsvinger; pink en duim doen niet mee).

  10. Puck zegt op 14 mei 2003:

    Laat ik eens origineel zijn en niet over dat tallenstelsel beginnen, zelfs niet vermelden dat het me bijzonder boeit. Het gewoon houden bij: sterkte, mIKe, in deze duimloze dagen. Ik adviseer u veel te laten vertroetelen. Tenzij u een strikt autonoom wezen is, dan gaan mijn gedachten uit naar klitteband, ritsen en voedsel dat geen snijden behoeft.
    Maak gebruik van deze tijd, door de welbekende koan ‘wat is het geluid van één draaiende duim’ op te lossen.

  11. Willem zegt op 14 mei 2003:

    Dit is reactie nummer drie, geloof ik, nummer nul daargelaten.

  12. Mijnheer Lijstje zegt op 15 mei 2003:

    Ik keek naar die prachtige natuurserie op de AVRO, op zaterdagavond (dacht ik), “Wondere Werelden” oid, werkelijk schitterend, zowel inhoudelijk als wat betreft vormgeving. Prachtige ‘stills’ (zo noem je geloof ik een stilstaand beeld) van een vis die net uit het water springt, en dan draait de camera er omheen!! Hoe ze het maken is me een raadsel. Hopelijk wordt het herhaald. Mijn zus heeft een mailtje naar de AVRO gestuurd en die zeggen dat de kans er wel in zit.

    Ik vroeg me af hoe goed dieren kunnen tellen. Ik weet dat een koe ongeveer 60 soortgenoten kan leren onderscheiden. En dolfijnen? Die zouden erg slim zijn. Maar als het telstelsel aan het aantal vingers is gerelateerd, kan een dolfijn niet tellen. Of tellen ze binair, omdat ze twee vinnen hebben? Sommigen zeggen wel dat als dolfijnen handen hadden gehad dat ze dan ons voorbij geevolueerd waren en de baas op aarde waren geweest. Fascinerende gedachte. Ze hadden dan de leukste mensen als huisdieren genomen natuurlijk!! De vervelendste zouden tot voer verwerkt worden.

    Stelt u zich eens voor. Wij van de webloggers zouden tot huisdieren gepromoveerd zijn want wij zijn leuk. Drie maal per dag zou ons ons favoriet eten voorgezet worden. We zouden een lekker eigen plekje in het dolfijnenhuis krijgen. We zouden een paar keer per dag naar buiten mogen, uitgelaten door dan wel onze baasdolfijn dan wel door een professionele uitlaat dolfijn. Verder mogen we onze gang gaan.

    Al die vervelende mensen over wie we steeds op het journaal zien, mensen die de baas spelen, andere mensen doden etc, precies aan die mensen hebben de dolfijnen, intelligent als ze zijn, natuurlijk een broertje dood. Juist die mensen zouden tot voer verwerkt worden.

  13. Puck zegt op 15 mei 2003:

    @ M.L.:
    ‘Wij van de webloggers’
    Niet om het een of ander, maar zijn reageurs niet een beetje de gasten, en in het ergste geval: de speeltjes, van de webloggers?
    En zouden die reageurs, in uw lijn gedacht, dan niet een vergelijkbare positie krijgen als, zeg, de opwindmuis nu voor de huiskat is..?

  14. mIKe zegt op 15 mei 2003:

    *gniffel*

  15. Mijnheer Lijstje zegt op 15 mei 2003:

    Puck is net zo’n vervelende machtsdenker als al die vervelende mensen op het journaal en zal door de dolfijnen tot voer verwerkt worden.

Voeg een reactie toe

N.B. Het e-mailadres wordt nooit gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *